Những hư hỏng thường gặp đối với động cơ Turbo tăng áp
Đầu năm 2018, áp dụng nghị quyết của chỉnh phủ áp dụng tiêu chuẩn khí thải Euro 4, các thương hiệu xe tải đã nghiên cứu và cho ra mắt dòng xe tải sử dụng đọng cơ Euro 4 có sử dụng Turbo tăng áp giúp tăng hiệu suất nạp, đốt cháy nhiên liệu nhanh hơn, tiết kiệm nhiên liệu tối đa.
Bên cạnh những ưu điểm của nó cũng có những nhực điểm cần biết và khắc phục để duy trì hoạt động ổn định của động cơ và hoạt động kinh doanhc của bạn.
Động cơ turbo thường có công suất cao gấp rưỡi so với động cơ nạp tự nhiên cùng dung tích xy-lanh. Nhưng cùng với hiệu suất làm việc tăng lên, động cơ turbo cũng có những hư hỏng và phiền toái không mong muốn.
Dù là động cơ xăng hay diesel, công nghệ turbo trên các dòng xe phổ thông hiện nay đều có những nguyên lý tương đồng. Turbo tăng áp truyền thống hoạt động nhờ sử dụng năng lượng từ chính luồng khí thải. Trong khi đó, một số dòng xe thế hệ mới sử dụng turbo tăng áp điện hoạt động nhờ mô-tơ điện, nhạy bén và tức thì hơn.
Hiệu suất sinh công của động cơ turbo thường gấp rưỡi so với động cơ nạp khí tự nhiên có cùng dung tích xy-lanh. Đơn cử như động cơ 1.0L Ecoboost của Ford (lắp trên Ford Fiesta hay EcoSport mới) có công suất lên đến 125PS và mô-men xoắn 170Nm, tương đương với nhiều động cơ 1.5L nạp tự nhiên
Những ưu việt của động cơ turbo đã quá rõ ràng và không thể phủ nhận. Nhưng bên cạnh những ưu việt đó, động cơ turbo cũng phát sinh một số phiền toái sau nhiều năm sử dụng. Dưới đây là một số hư hỏng thường gặp nhất:
Hao dầu bôi trơn động cơ
Tốc độ làm việc của turbo thường rất lớn, có thể vượt ngưỡng 100.000 vòng/phút. Để có thể làm việc bền bỉ trong điều kiện đó, hệ thống turbo cũng cần được bôi trơn liên tục.
Thông thường, turbo tăng áp loại truyền thống lợi dụng chính hệ thống bơm dầu của động cơ để bôi trơn và làm mát. Việc bơm dầu liên tục lên hệ thống turbo tăng áp sẽ làm dầu bôi trơn động cơ bị tiêu hao. Một số động cơ turbo có lượng hao hụt dầu không đáng kể trong suốt chu kỳ thay dầu, trong khi một số dòng xe thì hao hụt lớn và cần bổ sung thêm. Turbo tăng áp điện được bôi trơn bằng dầu bên trong hệ thống nên không xảy ra tình trạng này. Người sử dụng xe cần hỏi ý kiến tại các trung tâm dịch vụ tin cậy để biết xe của mình cần được chăm sóc ra sao.
Hư hỏng hệ thống dẫn dầu
Như đã đề cập ở trên, turbo tăng áp truyền thống được bôi trơn và làm mát nhờ một hệ thống dẫn dầu từ động cơ vào. Sau nhiều năm sử dụng, một số xe được ghi nhận dấu hiệu sau khoảng 5 – 7 năm, hệ thống ống dẫn dầu bôi trơn turbo hoặc các gioăng/phớt bị rò rỉ, lâu năm hơn có thể bị thoái hóa. Hậu quả là dầu bôi trơn cho turbo bị thiếu hoặc không có.
Chính vì vậy, ngay khi thấy động cơ có tiếng nổ ồn hơn bình thường, người sử dụng xe cần khẩn trương mang xe đến xưởng dịch vụ uy tín để kiểm tra kịp thời, tránh làm hỏng turbo.
Hư hỏng hoặc mòn bạc hay bi
Dấu hiệu nhận biết khi turbo tăng áp bị hỏng hoặc mòn bạc hay bi là động cơ phát ra tiếng kêu vo vo khi hoạt động, đặc biệt là khi tăng ga.
Ngoài việc phát ra tiếng kêu như đề cập ở trên, bạc turbo mòn còn có thể kéo theo tình trạng dầu động cơ bị hao hụt nhanh hơn, giảm sức nén của turbo, làm giảm công suất động cơ. Người cầm lái có thể cảm nhận thấy xe bị ì và yếu, đặc biệt khi tăng tốc.
Rò rỉ hoặc vỡ ống nén khí
Để thuận tiện cho việc tháo lắp hay bảo dưỡng, hệ thống đường ống nén khí của turbo tăng áp thường được làm bằng nhựa và cao su. Một số dòng xe cao cấp có thể được làm bằng hợp kim. Ống dẫn nén khí được nối từ turbo tăng áp tới động cơ thông qua hệ thống đai siết hoặc gioăng làm kín.
Sau nhiều năm sử dụng, vật liệu có thể bị thoái hóa, ống dẫn khí từ turbo tăng áp vào buồng đốt có thể bị hở gioăng, gây rò rỉ khí nén. Nhiều xe thậm chí còn được ghi nhận bị tụt ống dẫn khí turbo, khiến xe chạy rất yếu mà người lái hoàn toàn có thể cảm nhận được.
Tuổi thọ turbo tăng áp và chi phí thay thế
Thực tế cho thấy, nếu được làm việc trong điều kiện lý tưởng, thay dầu động cơ đúng định kỳ, thì turbo tăng áp có độ bền rất cao, tới 200.000 – 300.000km hoặc hơn thế tùy điều kiện vận hành. Như vậy, những người sử dụng xe bình thường có thể yên tâm suốt hàng chục năm.
Nhưng, như đã đề cập ở trên, sau nhiều năm hoạt động, turbo tăng áp có thể bị mòn bạc (hoặc bi) và phát ra tiếng kêu, giảm sức nén, giảm công suất động cơ, hoặc tệ hại hơn là turbo bị thiếu dầu bôi trơn hoặc dầu bôi trơn nhiều cặn bẩn thì sẽ hư hỏng nhanh chóng. Đó là lúc cần thay thế turbo mới.
Giá thành thay thế hệ thống turbo không rẻ, thường khoảng 20 – 30 triệu đồng với xe Hàn Quốc hay Nhật Bản, và từ 40 đến hàng trăm triệu đồng với các dòng xe sang (tùy xe).
